روماتیسم چیست و چگونه آغاز میشود؟
روماتیسم یکی از بیماریهای التهابی مفاصل و خودایمنی است که برای درمان آن باید به دکتر روماتولوژی مراجعه کنید. داشتن این اطلاعات از علم روز میتواند به موفقیت در زندگی افراد کمک نماید.
در واقع، روماتیسم (rheumatism) اصطلاحی کلی است که اغلب به بیماریهایی اطلاق میشود که مفاصل و اندامهای حرکتی را تحت تأثیر قرار میدهند. روماتیسم در اصطلاح علم پزشکی، مجموعهای از دردهای مفاصل و سایر ارگانهای حرکتی را شامل میشود. با اندکی دقت و کندوکاوی، این بیماری از اندامهای حرکتی فراتر میرود و نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به بافتهای بدن است.
دلیل دقیق بروز روماتیسم هنوز مشخص نشده است، اما برخی محققان معتقدند که دلایل وراثتی و ژنتیکی نقشی در بروز این بیماری دارند. همچنین، عوامل محیطی و شرایط زندگی نادرست نیز ممکن است محرک آغاز این بیماری در افراد باشند.
انواع روماتیسم
روماتیسم شامل بیش از ۱۵۰ نوع بیماری مختلف است، از جمله آرتروز، پوکی استخوان، و بیماریهای بافت همبند. علائم بیماریهای روماتیسمی ممکن است در هر نوع متفاوت باشند اما به طور کلی، شامل تب، خستگی، کماشتهایی، التهاب، و درد در مفاصل میشوند.
بنابراین، اگر با علائمی همچون تنگی نفس، خشکی مفاصل، خستگی مفرط، تب، و التهاب در قسمتهای مختلف بدن مواجه میشوید، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا بررسیهای لازم انجام داده و درمان مناسب را تجویز کند. همچنین، انواع روشهای درمانی نیز بسته به نوع و شدت بیماری متفاوت خواهد بود.
روشها و روشهای درمانی روماتیسم
اگرچه هیچ درمان دائمی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد، اما برای کاهش درد و افزایش عملکرد مفاصل در روماتیسم مچ پا، تعدادی از روشهای درمانی در دسترس قرار دارند. برنامهی درمانی بستگی به نیازها و الگوی زندگی هر فرد دارد و معمولاً روماتیسم مفصلی توسط یک تیم از پزشکان متخصص درمان مراقبت میشود.
درمان بدون دارو روماتیسم
روشهای درمانی بدون دارو، اساس درمان برای تمام افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی میباشند.
-
استراحت:
زمانی که مفصل التهاب دارد، خطر آسیب دیدن به آن و ساختارهای بافت نرم مجاور (مانند تاندونها و رباطها) بسیار بالاست. به همین دلیل، مفاصل ملتهب نیاز به استراحت دارند. همچنین حفظ تحرک مفاصل به همراه تناسب اندام عمومی میتواند برای مقابله با جنبههای سیستمیک این بیماری مفید باشد.
-
تمرین و ورزش:
درد و گرفتگی ناشی از روماتیسم مفصلی ممکن است باعث بیتحرکی و غیرفعالی فرد شود. با ادامه بیتحرکی، فرد تحرک مفاصل و قدرت عضلات خود را از دست میدهد و دچار گرفتگی میشود. برنامههای تمرینی منظم و فعالیتهای فیزیوتراپیست یا متخصص کار درمانی میتوانند از ایجاد این آثار جلوگیری کرده و آنها را تا حد امکان کاهش دهند. تمرینات دامنه حرکتی به منظور حفظ تحرک مفاصل، تمرینات تقویتی و تمرینات استقامتی (مثل قدم زدن، شنا کردن و دوچرخهسواری) میتوانند مفید باشند.
-
فیزیوتراپی و کار درمانی:
فیزیوتراپی و کار درمانی میتوانند در کاهش درد و التهاب مفاصل مؤثر باشند و ساختار و عملکرد مفاصل را حفظ کنند. برای افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی، روشهای درمانی مختلفی طراحی شدهاند، از جمله:
- استفاده از گرما و سرما به منظور کاهش التهاب و درد
- استفاده از فراصوت برای کاهش التهاب در تاندونهای غلافی
- تمرینات دامنه حرکتی به منظور حفظ تحرک مفاصل
- استراحت و بندبندی مفاصل به منظور کاهش درد و بهبود عملکرد آنها
- استفاده از اسپلینتها و وسایل طبی به منظور جلوگیری از ایجاد بدشکلی و بهبود عملکرد دست
- تکنیکهای آرامشبخشی و ریلکسیشن به منظور رهایی از گرفتگیهای عضلانی ثانویه
متخصصان کار درمانی نیز با تمرکز بر روی مراقبتهای ویژه و حفظ عملکرد مناسب دستها و بازوها، به افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی کمک میکنند تا در فعالیتهای روزمره و تفریحی شرکت کنند.
-
تغذیه و درمانهای غذایی:
افراد چاق و دارای اضافه وزن میتوانند وزن خود را کاهش دهند. این کار باعث کاهش فشار وارده به مفاصل ملتهب میشود.