چرا باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنیم؟
کرم ضد آفتاب یک محصول موضعی محافظت از پوست در مقابل نور خورشید است که بخشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید (UV) را جذب یا منعکس می کند و بنابراین به محافظت در برابر آفتاب سوختگی کمک می کند و مهم تر از همه از سرطان پوست جلوگیری می کند. کرم های ضد آفتاب به صورت لوسیون، اسپری، ژل، فوم، پودر و دیگر محصولات موضعی تولید می شوند. استفاده از این کرم ها به همراه دیگر وسایل محافظتی مانند لباس های پوشیده، کلاه، آفتابگیر، دستکش، عینک و … توصیه می شود.
دلایل استفاده از ضد آفتاب چیست؟
استفاده از ضدآفتاب یک ضرورت است و دلایل زیادی برای استفاده از آن وجود دارد از جمله:
ضرورت استفاده از محافظتکنندههای ضدآفتاب
استفاده از محافظتکنندههای ضدآفتاب یک ضرورت مهم بوده و دارای دلایل متعددی میباشد. از جمله دلایل مهم موردنظر عبارتند از:
- کاهش خطر سرطان پوست: استفاده روزانه از محافظتکنندههای ضدآفتاب، بدون توجه به اینکه آیا در معرض آفتاب قرار دارید یا در سایه به سر میبرید، خطر ابتلا به سرطان پوست را بهطرز قابل ملاحظهای کاهش میدهد. حتی در روزهای ابری یا بارانی، خطر آفتابسوختگی و آسیب ناشی از اشعه مضر UV همچنان وجود دارد. زیرا نور خورشید همیشه حاضر است و اشعههای مضر آن حتی در روزهای ابری نیز به پوست ما دسترسی دارند.
- کمک به جلوگیری از پیری زودرس: اندازه گیری از نور خورشید یکی از عوامل اصلی در پیری زودرس پوست است. استفاده از محافظتکنندههای ضدآفتاب به جلوگیری از پیری زودرس و تشکیل چین و چروک در پوست کمک میکند. همچنین، این محافظتکنندهها به ایجاد یکنواختی در رنگ پوست کمک کرده و از آسیبهای ناشی از نور خورشید که میتوانند باعث تغییر رنگ، بروز لکههای قهوهای و نمایانگرهای پیری شوند، جلوگیری میکنند.
- محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر UV: محافظتکنندههای ضدآفتاب از پوست ما در برابر اشعههای مضر فرابنفش خورشیدی محافظت میکنند. به وجود افت آسمانی از لایه ازن که به عنوان محافظ طبیعی ما در برابر نور خورشید عمل میکند، این اشعههای مضر بیشتر وارد جوامع ما میشوند.
- محافظت از انواع پوست: محافظتکنندههای ضدآفتاب به همه انواع پوست کمک میکنند. افراد با رنگ پوست تیره نیز نیاز به محافظت دارند، زیرا هرچند ملانین بیشتری دارند و از طریق آن به مقدار کمی از آفتابسوختگی محافظت میشوند، اما این کافی نیست و همچنان باید از پوست خود در برابر اشعههای UV محافظت کنند
آسیب ناشی از آفتاب زیاد است :
چیزی به نام برنزه ایمن وجود ندارد. همه برنزه ها به پوست شما آسیب می رسانند. هر بار که در معرض آفتاب قرار می گیرید، کمی بیشتر به آسیب سلولی پوست خود کمک می کنید. استفاده از کرم ضد آفتاب به جلوگیری از این آسیب ها کمک می کند. بسیاری از مردم احساس می کنند با برنزه شدن سالم تر به نظر می رسند اما قطعاً از آسیب های نور خورشید در امان نیستند.
آسیب ناشی از آفتاب زیاد است :
چیزی به نام برنزه ایمن وجود ندارد. همه برنزه ها به پوست شما آسیب می رسانند. هر بار که در معرض آفتاب قرار می گیرید، کمی بیشتر به آسیب سلولی پوست خود کمک می کنید. استفاده از کرم ضد آفتاب به جلوگیری از این آسیب ها کمک می کند. بسیاری از مردم احساس می کنند با برنزه شدن سالم تر به نظر می رسند اما قطعاً از آسیب های نور خورشید در امان نیستند.
تمایز میان ضدآفتاب و سانبلاک
در زمینه محافظت از پوست در برابر اشعههای مضر خورشید، دو مفهوم مهم وجود دارند که ممکن است مطالبه ایجاد ابهام داشته باشد: ضدآفتاب (Sunscreen) و سانبلاک (Sunblock). این دو محصول عمدتاً در پیشگیری از آسیبهای ناشی از نور خورشید به پوست مورد استفاده قرار میگیرند، اما تفاوتهای مهمی در عملکرد و ترکیباتشان وجود دارد.
سانبلاک به عنوان یک محصول مانعی فعل میکند. این به این معنی است که موادی در ترکیب سانبلاک وجود دارند که به صورت فیزیکی مانع اشعههای مضر فرابنفش (UV) از نفوذ به پوست میشوند. این مواد معمولاً از جنس معدنی هستند و بر روی سطح پوست بهصورت یک لایهی محافظتی نشسته و اشعههای UV را از ورود به پوست ممانعت میکنند. سانبلاک عمدتاً از موادی مانند دیاکسید تیتانیوم یا اکسید روی تشکیل شده است.
ضدآفتاب بهطور عمده از طریق ترکیبات شیمیایی که در آن وجود دارند، از پوست در برابر اشعههای مضر UV محافظت میکند. این ترکیبات شیمیایی معمولاً به عنوان فیلترهای UV عمل میکنند و با جذب این اشعهها، از ورود آنها به پوست جلوگیری میکنند. ضدآفتاب بهصورت طبیعی و مواد شیمیایی تهیه میشود و عمدتاً در دستههای مختلفی با توانایی محافظت در برابر اشعههای UVA و UVB تولید میشود.
از آنجایی که ضدآفتابها عمدتاً از ترکیبات شیمیایی تشکیل شده و بهطور شیمیایی با پوست تعامل دارند، ظاهر طبیعیتری دارند و اغلب بهصورت بهتری در پوست جذب میشوند. علاوه بر این، ضدآفتابها معمولاً قابل استفاده برای تمام انواع پوست هستند. از سوی دیگر، سانبلاکها با عملکرد فیزیکی، اشعههای UV را متوقف میکنند، اما ممکن است به علت لایهی محافظتی که ایجاد میکنند، باعث ایجاد تغییرات ظاهری روی پوست شوند.
از اینرو، انتخاب میان ضدآفتاب و سانبلاک به نیازهای پوستی و ترجیحات شخصی وابسته است.
SPF چیست؟
ضریب محافظت در برابر آفتاب (درجه SPF که در سال 1974 معرفی شد) اندازهگیری کسری از اشعه ماورا بنفش است. که در اثر رسیدن به پوست باعث سوختگی میشود. به عنوان مثال، SPF 15 به این معنی است که 1⁄15 از اشعه سوزاننده به پوست میرسد. با این فرض که ضد آفتاب به طور مساوی در دوز ضخیم 2 میلیگرم در سانتیمتر مربع استفاده شده باشد. اگر فردی در مدت 10 دقیقه بدون استفاده از ضد آفتاب دچار آفتاب سوختگی شود، در صورت استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF 15، همان فرد با همان شدت نور خورشید 150 دقیقه طول میکشد تا دچار آفتاب سوختگی با شدت یکسان شود.
توجه به این نکته مهم است که کرمهای ضد آفتاب با SPF بالاتر بیش از SPF پایین روی پوست دوام نمی آورند و مؤثر باقی نمیمانند و آنها هم باید مداوم و به طور معمول هر دو ساعت یکبار استفاده شوند.
نحوه استفاده از ضد آفتاب
- 20 تا 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب، از ضد آفتاب استفاده کنید تا با کمک دمای بدنتان بصورت نامحسوس کمی از پایه کرم روان شده و به طور کامل پوستتان را پوشش دهد.
- حتماً هر 2 تا 3 ساعت، کرم را از پوست خود پاک کرده و دوباره آن را تجدید کنید؛ چرا که این ترکیبات شیمیایی اگر طولانی مدت روی پوست بمانند، مواد سمی تولید کرده و باعث آسیب به پوست و چین و چروک می شوند.
- اگر از کرم یا ترکیب دیگری استفاده میکنید، حداقل 20 تا 30 دقیقه بعد از آن از ضد آفتاب استفاده کنید تا خارجی ترین لایه ضدآفتاب باشد.
- در صورتی که ضدآفتاب شما در برابر آب مقاوم باشد، اگر عرق کنید یا در آب فعالیت کنید، ضد آفتاب تا 40 دقیقه بر روی پوستتان باقی میماند. درصورتی که محصول شما شدیداً در برابر آب مقاوم باشد، این زمان به 80 دقیقه افزایش مییابد.
از چه مقدار کرم ضد آفتاب استفاده کنیم؟
اگر میخواهید بدانید که هر بار از چه مقدار کرم ضد آفتاب باید استفاده کنید و در چه فواصل زمانی باید آن را تجدید کنید، نکات زیر را بخوانید:
- اغلب افراد 25 تا 50 درصد از مقدار توصیه شده کرم ضدآفتاب را استفاده میکنند.
- برای پوشاندن تمام پوستتان که در معرض نور خورشید قرار دارد، از مقدار کافی ضدآفتاب استفاده کنید. اغلب بزرگسالان حدود 30 گرم کرم، معادل پر شدن یک لیوان کوچک، برای پوشاندن تمام بدنشان نیاز دارند.
- فراموش نکنید که به قسمتهای بدون پوشش دست، پا، گردن، گوشها و بالای سرتان (در صورتی که مو آن را نمیپوشاند) هم کرم ضدآفتاب بزنید.
- 15 دقیقه قبل از خارج شدن از منزل، به پوست خود درحالی که خشک است ضد افتاب بزنید.
- همچنین لبها هم ممکن است دچار سرطان پوست شوند. به همین دلیل برای محافظت از لبهایتان از بالم لب یا رژ لبهایی استفاده کنید که حاوی ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر هستند.
- وقتی که از منزل خارج میشوید و در فضای باز هستید، تقریباً هر دو ساعت یکبار و بعد از شنا کردن و تعریق، کرم ضدآفتاب خود را مطابق با دستورالعمل روی تیوب کرم تجدید کنید.
مشخصات کرم ضد آفتاب خوب
- اول اینکه ضد آفتاب طیف گسترده باشد و در برابر اشعه ماوراء بنفش UVA و UVB از پوست مراقبت کند.
- از کرمی استفاده نمایید که SPF آن حداقل 30 باشد.
- کرم ضد آفتاب را مناسب پوست خود انتخاب کنید.
- به مقدار لازم که پیشتر در همین مقاله گفته شد، روی پوست خود ضد آفتاب اعمال کنید.
عوارض نزدن کرم ضد آفتاب
برخی از عوارض عدم استفاده از ضد آفتاب عبارتند از:
- آفتاب سوختگی
- چین و چروک پوست
- خال پوستی و لک های پوستی
- آکنه روزاسه
- سرطان پوست
نکته ی پایانی
توجه به این نکته مهم است که هیچ ضد آفتابی 100 درصد اشعه ماورا بنفش را مسدود نمیکند. و هرچقدر هم که SPF یک محصول بالا باشد، در مدت زمان محافظت آن از پوست تفاوتی وجود ندارد. به عنوان مثال، یک ضد آفتاب با 80 SPF، مدت زمان محافظتی بیشتری از یک ضدآفتاب ۱۵ SPF ایجاد نمیکند. بلکه فقط اشعههای بیشتری را مسدود خواهد کرد. تمام ضد آفتابها باید حداقل هر دو ساعت یا بلافاصله پس از برخورد با آب، ترشح چربی یا تعریق، دوباره تمدید شوند. ضد آفتاب باید در جای خشک و خنک نگهداری شود تا ترکیبات آن خاصیت خود را از دست ندهند. و یا منجر به تشکیل مواد مضر نشود. اگر شما هم به سلامتی و بهداشت پوست خود اهمیت میدهید و پزشکی در زندگی شما نقش دارد با توجه به اطلاعات پزشکی روزمره ، استفاده از کرم ضد آفتاب را در روتین پوستی خود قرار دهید.