نانو نقره چیست و چه کاربردهایی دارد؟
نانو نقره را میتوان اینگونه تعریف کرد:
علم نوین نانو توانسته نقره فلزی را به شکل ذراتی با سایز کمتر از188نانومتر به وجودآورد که حاوی حدود18888تا15888اتم های نقره است. که آن ها را نانوذرات نقره یا نانو نقره مینامند.
فن آوری نانو نقره باعث بوجود آمدن انقلابی شگرف در مواد ضد باکتریایی است که جهت گیری اصلی برای گسترش محصولات نانو نقره می باشد ودارای مزایای بسیار زیادی نسبت به مواد شیمیایی میباشند.
نقره فلزی با روش های گوناگون فیزیکی، شیمیایی و بیولوژی مانند: تخلیه شارژ، سونو شیمی ، پرتو افکنی و سنتز احیاء شیمیایی، کریوکمیکال روش های مبتنی بر شیمی سبز و روش های به ذرات بسیار ریزی تا اندازه نانو تبدیل میشوند.
سیلور یا نقره در حالت آزاد، به صورت تکه ای، سیمی و رسوب های رگه ای یافت می شود. نقره عنصری چکش خوار و داکتیل است که می تواند توسط ترکیب با عناصر دیگر، آلیاژهای ارزشمندی را ایجاد کند. نانو پودر نقره، ذرات جامدی با ابعاد 1 تا 100 نانومتر می باشند. این نانو پودر به دلیل خاصیت آنتی باکتریالی خود، کاربرد گسترده ای در صنایع مختنلف پیدا کرده است. نانو ذرات نقره، علاوه بر خاصیت ضد باکتریایی خود که مهمترین خاصیت این فراورده می باشد، خواصی از قبیل سازگاری با محیط زیست، غیر حساسیت زا بودن، غیر محرک و مقاومت در برابر حرارت زیاد را نیز دارا می باشند.
خواص نانو ذرات نقره
رسانایی حرارتی بالا
خاصیت آنتی باکتریالی نانو ذرات نقره
ماده ای نسبتا نرم ولی سخت تر از طلا
سازگاری با محیط زیست
دارای چگالی 10.5 برابر آب
پایین ترین مقدار مقاومت کنتاکت
واکنش پذیری نانو ذرات نقره در مقایسه با دیگر فلزات گران بها
کاربرد نانو پودر نقره
صنایع الکترونیک مانند ساخت خازن های نصب
در ساخت برخی ابزارهای جراحی
حوزه دندانپزشکی
کاتالیزور فرآیندهای شیمیایی
کاربرد در راکتورهای هسته ای
ساخت باتری های انباره ای مقاوم در برابر خوردگی
کاربرد در الکتروتکنیک
کاربردهای نانوذرات نقره در صنایع
نانوذرات نقره به دلیل ویژگیهای آنتیباکتریالی که دارند، در بسیاری از صنایع به عنوان یک تکنولوژی پیشرفته مورد استفاده قرار میگیرند. این خاصیت منحصر به فرد نانوذرات نقره، امکان استفادههای متنوعی را در صنایع مختلف فراهم میکند که به برخی از آنها در ادامه اشاره میشود:
- کاربرد نانوذرات نقره در پزشکی: نانوذرات نقره به دلیل خواص ضدباکتری و ضدمیکروبی خود، در زمینه پزشکی و درمانی به کار میروند. از آنها میتوان به عنوان آنتیبیوتیک مستقیم استفاده کرد. همچنین، در تولید پانسمانهای آنتیباکتریال، از نانوذرات نقره استفاده میشود. این پانسمانها به دلیل خاصیت ضدباکتری، نیاز به استفاده از ضدعفونیکنندهها مانند بتادین را کاهش میدهند و احتمال عفونت زخمها را کاهش میدهند.
- کاربرد نانوذرات نقره در نساجی: در صنعت نساجی، نانوذرات نقره به دلیل ویژگیهای خاص خود مورد استفاده قرار میگیرند. جورابهای نانوذراتی یکی از محصولات شناختهشده در این حوزه هستند که بو نمیگیرند. این جورابها با نابود کردن باکتریهای موجود در کفش، بوی نامطبوع پا را کاهش میدهند. همچنین، نانوذرات نقره در دستمالها، لباسهای زیر، ماسکهای تنفسی و نخ بخیه نیز استفاده میشوند.
- کاربرد نانوذرات نقره در تصفیه آب: نانوذرات نقره در تصفیه آب نیز کاربرد دارند. آنها به عنوان سوسپانسیون در آب معلق میشوند و با نابود کردن باکتریها، قارچها و ویروسها به تصفیه آب کمک میکنند.
به این ترتیب، نانوذرات نقره با استفاده از خاصیت آنتیباکتریال خود، در صنایع پزشکی، نساجی و تصفیه آب بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند و در بهبود کیفیت و بهرهوری این صنایع نقش موثری داشتهاند.
پر کاربردترین زمینهی استفاده از نانو ذرات آنتی باکتریال نقره
از نانوذرات آنتیباکتریال در تولید محصولات مختلف، به ویژه در صنعت پارچهبافی و تولید انواع لباسها، به میزان بسیار زیادی استفاده میشود. این آنتیباکتریالها با ارائه ویژگیهای منحصر به فرد، به لباسها قابلیتها ویژهای اضافه میکنند و موجب جلب توجه و رضایت جامعه شدهاند.
لباسهایی که از پارچههای آنتیباکتریال ساخته میشوند، ویژگیهای منحصر بهفرد زیادی دارند که به چندین مورد از آنها اشاره میشود:
- دفع آسیبهای پوستی: این لباسها به طور کامل از نفوذ باکتریها، ویروسها، میکروبها و حتی آلودگیهای کوچکتر حفاظت میکنند.
- جلوگیری از بیماریهای پوستی: لباسهای آنتیباکتریال از بروز انواع اگزماها و بیماریهای پوستی جلوگیری میکنند.
- مقابله با عفونتهای پوستی: این لباسها از نفوذ آلودگیها و عفونتهای پوستی جلوگیری میکنند.
- کمنشانده بودن: لباسهای آنتیباکتریال به طور کلی کمنشانده تر از لباسهای معمولی کثیف میشوند و نیاز به شستوشوی مکرر در فاصلههای زمانی کوتاه ندارند.
- جذب رطوبت: این لباسها از تجمع رطوبت که پارامتر مورد نیاز برای تجمع آلودگیهاست، جلوگیری کرده و رطوبت را به خود جذب میکنند.
- کاهش حساسیت پوستی: لباسهای آنتیباکتریال علاوه بر عدم ایجاد حساسیت پوستی، از بروز حساسیتهای پوستی نیز جلوگیری میکنند.
با این ویژگیهای منحصر بهفرد، لباسهای آنتیباکتریال جایگاه ویژهای در جامعه ایجاد کردهاند و توانستهاند نظر اکثر افراد را به خود جلب کنند. با استفاده از این لباسها، افراد میتوانند از تمامی مزایای حفظ بهداشت و پوست سالم بهرهمند شوند.
مضرات بکارگیری از نانو ذرات نقره
نانو ذرات نقره با وجود فواید بسیار و خواص آنتی باکتریالی که دارند اما از برخی مضرات آن برای بدن نیز نباید قافل شد. در واقع علت اصلی تغییر رویکرد استفاده از نانو ذرات آنتی باکتریال از فلز نقره به سمت فلز روی، وجود تهدیداتیست که نانو اکسید نقره برای بدن انسان ایجاد میکند که در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی مختلف داخلی و خارجی بروی آن کار میشود. تأثیرات منفی نانو ذرات نقره بروی عملکرد کلیهها، ریه و همچنین موشهای آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته و اثرات مخربی در این آزمایشات به چشم خورده.
در نهایت
خاصیت ضد باکتریایی نانو ذرات نقره، باعث شده است که پانسمان های زخم و وسایلی که در پروسه بهبود زخم نقش دارند، کاربرد داشته باشند.این فراورده بر روی سلول های انسانی، اثر سوء ندارند چون سلول های انسانی به شکل بافت می باشند. لازم به ذکر است که میکروب ها به این نانو ذرات مقاومت پیدا نمی کنند، چون این محصول بر روی قسمت های مختلف و آنزیم های متعدد تاثیر می گذارند. با دانستن اطلاعات ارزشمند از علم روز می توان به موفقیت در زندگی دست یافت.