حمله پانیک چیست؟
حمله پانیک (panic attack) یک هجوم ناگهانی از حس ترس و اضطراب است.
این حمله علائم جسمی و روانی ایجاد می‌کند. سطح ترس تجربه شده در اختلال پانیک غیرواقعی است و با وقایع و شرایطی که باعث حمله پانیک می‌شوند، تناسب ندارد. هر کسی ممکن است در عمر خود یک بار حمله پانیک را تجربه کند. اما حمله‌های مکرر و مداوم احتمالا نشانه‌ای از هراس یا اضطراب غیرعادی هستند که نیاز به درمان دارند.
علت بروز حمله پانیک Panic Attack
عوامل زیستی
از پژوهش دربارهٔ اساس زیستی حملهٔ پانیک (اختلال وحشت‌زدگی)، یافته‌های متفاوتی حاصل شده است. یک تفسیر در این مورد این است که علایم حملهٔ پانیک می‌تواند با انواع و اقسام نابهنجاری‌های زیستی در ساختار و کارکرد مغز مرتبط باشد. مطالعاتی که با تصویربرداری (همانند ام آر آی) از ساختار مغز بیماران مبتلا به حمله پانیک انجام شده‌است، به‌طور ضمنی دلالت بر آن دارد که آسیبی در لوب گیجگاهی راست بیماران مبتلا به اختلال پانیک گزارش شده‌است که به‌ویژه به صورت آتروفی قشری بوده است.
عوامل وراثتی
بر اساس مطالعات مختلف انجام شده منجمله در دوقلوهای همسان مشخص شده است که اختلال پانیک با شیوع آن در بستگان درجه اول و شیوع سایر اختلالات روانپزشکی همگامی دارد. ولی تاکنون هیچ گونه تفاوت کروموزی گزارش نشده است.
عوامل روانی اجتماعی
پژوهش های انجام شده حاکی از آن است که حمله های پانیک با وقایع پرفشار مرتبط هستند. این حملات ممکن است به عوامل نوروفیزیولوژیکی که بر اثر واکنشهای روانی برانگیخته می شود مربوط باشد. از سایر عوامل می توان موارد زیر را نام برد:
- دشوار بودن تحمل خشم
- آزار جنسی خصوصا در زنان
- مبتلایان به سایر اختلالات اضطرابی
- جدایی فیزیکی یا هیجانی از یک فرد مهم (هم در دوران کودکی و هم در بزرگ‌سالی)
- در موقعیت‌های افزایش مسئولیت کاری ممکن است تحریک و برانگیخته شود.
- درک و شناخت از والدین به گونه‌ای که آن‌ها سلطه‌گر، وحشتناک، عیب‌جو و متوقع دیده شوند.
- نمود درونی روابط شامل سوء رفتار جسمی و جنسی باشد.
- احساس مزمن در دام‌افتادگی
- چرخه معیوب خشم نسبت به رفتار طردکننده والدین و سپس اضطراب از این که خیال‌پردازی مذکور سبب تخریب رابطه وابستگی به والدین خواهد شد.
- شکست عملکرد اضطراب هشدار دهنده در ایگو (خود) که با چند پارگی خود و سرگشتگی نسبت به حد و مرز میان خود و دیگران رابطه دارد.
- مکانیسم‌های دفاعی نوعی همانند: واکنش وارونه، ابطال، جسمانی‌سازی و برون‌سازی.
عوامل دیگر
- مصرف چای و قهوه، سیگار در افراد مستعد
- مصرف مواد مخدر مانند حشیش، شیشه و سایر مواد محرک
- بیخوابی در افراد مستعد
- بیماری جسمانی مانند پرکاری تیروئید و دیابت
علائم اصلی حمله پانیک عبارت اند از:
- تجربه ترس از وقوع خطری که ممکن است بیفتد.
- نگرانی درباره موت.
- ترس از از دست دادن کنترل بر خود.
- عرق کردن.
- لرزش دست یا بدن.
- احساس خفگی یا نفس کم آوردن.
- تپش قلب سریع و نامنظم.
- احساس گره در گلو و دهان خشک.
- حالت تهوع.
- احساس تنگی در قسمت میانی شکم.
- درد در قفسه سینه.
- سردرد و احساس سرمایی یا سبکی سر.
- سرگیجه و احساس تعادل نداشتن.
- احساس خنده‌زدگی یا مورموری در اعضای بدن.
- مشکل در تنفس.
- ضعف و درد معده.
درمان حمله پانیک:
اهمیت درمان این حالت در کم کردن و کاهش تکرار حملات است که می‌تواند بهبود کیفیت زندگی را به همراه داشته باشد. گزینه‌های متعددی برای درمان وجود دارد که در زیر به توضیح برخی از آن‌ها می‌پردازیم. انتخاب روش درمانی باید تحت نظر پزشک صورت گیرد و افراد نباید به طور خودسرانه اقدام کنند.
- تغییر سبک زندگی: افراد مبتلا به حملات اضطراب ورزی ممکن است نیاز داشته باشند تا سبک زندگی‌شان را تغییر دهند تا از موقعیت‌هایی که ممکن است حمله را ترتیب دهند، دوری کنند. اما حتی این تغییرات نباید منجر به اختلالات جدیدی مثل آگورافوبیا شوند.
- درمان دارویی: مصرف داروها می‌تواند در مدیریت حملات اضطراب ورزی مفید باشد. انواع داروهای مختلفی که در این زمینه استفاده می‌شوند، وجود دارد. اما تاثیر دقیق هر دارو بسته به وضعیت هر فرد می‌تواند متفاوت باشد.
- درمان شناختی-رفتاری: این نوع درمان بر تغییر الگوهای فکری و واکنشهای احتمالی در مواجهه با موقعیت‌های ترسناک تمرکز دارد. تمرینات مانند یوگا، مدیتیشن و ماساژ می‌توانند به کاهش استرس و اضطراب کمک کنند.
در نهایت، همه اقدامات درمانی باید تحت نظر یک پزشک یا متخصص روانشناسی اجرا شوند و هیچکس نباید به طور خودسرانه روش‌های درمانی را تغییر دهد
توصیه پایانی
ممنون بابت این که تا آخر این مقاله در خصوص حمله عصبی پنیک با ما همراه بودید. در انتها توصیه می کنیم که اطلاعات پزشکی روزمره خود را در خصوص اختلال پانیک بالا ببرید تا در صورت نیاز به خود یا یکی از عزیزانتان بتوانید کمک کنید. سعی کنید پزشکی در زندگی را با علم روز به کار برده و علائم پنیک و روش های درمان و مقابله با این اختلال را بشناسید و به سایرین نیز اطلاع رسانی کنید.
اگر که حس می کنید دچار این اختلال شده اید ، صادقانه در خصوص آن با شخصی که به او اعتماد دارید صحبت کنید و از او کمک بگیرید و اگر دیدید که یکی از نزدیکان دارای علائم حمله عصبی پنیک می باشد خیلی دوستانه نگرانی خود را به او ابراز کنید درمورد روش های درمانی موجود به او اطلاع دهید.