اکسید کروم چیست ؟

اکسید کروم یک پودر سبز است که عمدتا به عنوان رنگ در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد.

به طور کلی اکسید کروم (Chromium dioxide) با فرمول شیمیایی Cr2O3 یک ترکیب معدنی است که تحت عنوان دی کروم تری اکسید نیز شناخته می شود. این ماده شیمیایی تنها اکسید پایدار فلز کروم است و به طور طبیعی در کانی اسکولایت، در قالب کریستال های هگزاگونال سبز رنگی وجود دارند.

کاربردهای اکسید کروم در صنایع

اکسید کروم (Cr2O3) یک ترکیب شیمیایی حاوی کروم و اکسیژن است که در صنایع مختلف به دلایل ویژه‌ای استفاده می‌شود. در زیر تعدادی از کاربردهای آن در صنایع مختلف ذکر شده است:

1. پیگمنت و رنگ‌سازی: یکی از کاربردهای اصلی  در صنایع رنگ‌سازی و پیگمنت‌سازی است. این ماده به عنوان یک پیگمنت سبز و زیبا به‌کار می‌رود و در تولید رنگ‌ها، محصولات لاک‌ها، مواد رنگ‌آمیزی، چرم رنگرزی و سایر محصولات مشابه استفاده می‌شود.
2. کاتالیزورها: اکسید کروم به عنوان یک کاتالیزور در فرآیندهای شیمیایی به‌کار می‌رود. این ترکیب معمولاً در تولید اتیلن از گاز متان و در سنتز کاتالیزورهای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. صنعت کریستال‌سازی: این ماده در صنعت کریستال‌سازی برای افزودن رنگ به کریستال‌ها و سرامیک‌ها به‌کار می‌رود.
4. پوشش‌دهی و آبکاری: از این ترکیب به عنوان یک پوشش محافظ بر روی فلزات برای جلوگیری از زنگ‌زدگی و خوردگی استفاده می‌شود. این پوشش‌دهی به عنوان کرومات‌کاری شناخته می‌شود.
5. ساخت لوازم آشپزخانه و تزئینی: این ماده به عنوان یک جنس دیزاین در ساخت لوازم آشپزخانه مانند توسترها، ظروف فلزی و تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
6. صنعت چرم: در تولید چرم رنگرزی، همچنین به عنوان ماده رنگی و محافظ برای چرم‌ها استفاده می‌شود.
7. صنعت کاغذسازی: این ماده به عنوان افزودنی به مستندات و کاغذها برای بهبود مقاومت به رطوبت و خوردگی و همچنین به منظور رنگرزی و پیگمنت‌سازی در صنعت کاغذسازی استفاده می‌شود.
8. صنعت چشمی: این ترکیب برای تهیه لنزهای اپتیکی و فیلترهای اپتیکی به کار می‌رود.

توجه داشته باشید که استفاده از آن باید با دقت و به‌طور مناسب انجام شود، زیرا کروم در برخی موارد ممکن است سمی باشد و محیط زیست را تهدید کند.

انواع اکسید های کروم

کروم سه نوع اکسید دارد که به شرح زیر هستند:

• CrO: اکسید قلیایی با عدد اکسایش +2 است.
• CrO3: اکسید اسیدی با عدد اکسایش +6 است.
• Cr2O3: این اکسید هر دو خاصیت اسیدی و قلیایی را دارد. با وجود اینکه این ترکیب در آب حل نمی شود، در اسید انحلال پذیر است و یون های کروم هیدراته را آزاد می کند. Cr2O3 با قلیا واکنش می دهد تا یون های کرومیت تشکیل بدهد.

روش تهیه اکسید کروم

Cr2O3 به طور طبیعی در کانی اسکولایت تشکیل می شود، اما به دلیل کمیاب بودن این نوع کانی، این ماده را از واکنش اکسایش کاهش سدیم دی کرومات با سولفور در دمای بالا تهیه می کنند. معادله این واکنش به شرح زیر است:

Na2Cr2O7 + S → Na2SO4 + Cr2O3

نکات مهم در استفاده از اکسید کروم

به دلیل اینکه اکسید کروم فرار است، قرار دادن لعاب سبز کروم در مجاور لعاب سفید قلع اغلب رگه های صورتی روی لعاب سفید قلع ایجاد خواهد کرد یک دریچه خوب کوره می تواند به بیرون کشیدن بخار کروم قبل از چسبیدن آن به سفیدی قلع کمک کند.

اما می توان با ترکیب نکردن 2 لعاب در کوره یکسان از درخشش کروم کاملا جلوگیری کرد.

از سوی دیگر، اگر درخشش صورتی را دوست دارید، می توان از طریق ترکیب سبز کروم و سفید قلع در یک کوره یا حتی حرارت دادن قطعات در یک سگگار تقریبا بسته با یک لعاب سبز کروم نقاشی شده در دیوار داخلی سگگار این کار را انجام داد.

مراکز خرید و قیمت فروش اکسید کروم در تهران و شهرستان‌ ها

اغلب مراکز خرید و فروش اکسید کروم و دیگر مواد شیمیایی در تهران وجود دارند و فروشندگان این نانو ذرات در سایر استان و شهرستان ها در بیشتر موارد، خرید خود را از تهران انجام می دهند. به همین دلیل، توصیه می شود که در صورت امکان سعی کنید تا خرید مواد شیمیایی از تهران انجام شود. چرا که:

• اغلب شرکت های واردکننده اکسید کروم در تهران مستقر هستند.
• به دلیل اینکه خرید اکسید کروم در سایر استان ها و شهرستان ها در بیشتر موارد از طریق چندین واسطه انجام می شود، خرید در تهران می تواند از نظر قیمت مقرون به صرفه تر و ارزان تر باشد.
• از آنجایی که در تهران به تامین کننده اصلی کالا نزدیک تر هستید و بیشتر انبارهای اصلی مواد شیمیایی در شهر تهران قرار دارند، احتمال اصالت و مرغوبیت کالا نیز افزایش می یابد.

ایمنی و خطرات کار با نانو ذرات اکسید کروم

مانند هر ترکیب شیمیایی دیگری هنگام کار با اکسید کروم حتما باید از تجهیزات حفاظت شخصی استفاده کنید. از آنجاییکه تماس این ماده شیمیایی با پوست و دهان مسمومیت حاد ایجاد می کند حتما هنگام کار از دستکش و ماسک استفاده نمایید.

این ماده شیمیایی در تماس با پوست واکنش پوستی آلرژیک و در تماس با چشم ها آسیب جدی به چشم ها وارد می کند.

بلع این ماده می تواند باعث حالت تهوع و مشکلات گوارشی شده و استنشاق گرد و غبار آن با تحریک سیستم تنفسی باعث سرفه و تنگی نفس خواهد شد.

جمع بندی

کروم سه اکسید دارد که به صورت CrO،CrO3 و Cr2O3 وجود دارند. در این میان Cr₂O₃ یک آمفوتر است و هم خصوصیت اسیدی دارد و هم خصوصیت قلیایی، بنابراین در اسید حل می شود و یون های کروم هیدراته را آزاد می کند. این اکسید کروم سبز رنگ است و به طور طبیعی در کانی اسکولایت وجود دارد. اما به علت کمیاب بودن این کانی، می توانیم از طریق تجزیه گرمایی آمونیوم دی کرومات و حذف هیدروژن در دمای بالا نیز این اکسید را تهیه کنیم. می توان از این ماده در صنایع مختلفی مثل سرامیک سازی استفاده کرد چون در برابر سایش مقاوم است و پایداری گرمایی بالایی دارد. همچنین این ماده می تواند به عنوان کاتالیست به بسیاری از واکنش های شیمیایی آلی و معدنی سرعت ببخشد..موفقیت در زندگی وابسته به داشتن اطلاعات ارزشمند از علم روز است.